Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, internet üzerinden satış yapan
şirketlerden stopaj kesileceğini açıkladı. Oranı henüz belli olmayan stopaj kararının e-
ticareti olumsuz etkileyeceğine dikkat çeken ETİD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı
Emre Ekmekçi, “Sektörümüz için yüzde 1’lik stopaj oranının dahi çok yüksek olduğunu
düşünürsek, yüzde seviyesinde gelecek bir stopaj oranı enflasyona, kayıt dışılığa,
haksız rekabete ve e-ticaret ekosisteminin küçülmesine neden olabilir. Bu
uygulamanın dünyadaki tek örneği Hindistan’daki binde 1’lik stopaj oranıdır” dedi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, 1 Ocak 2025 yılından itibaren internet
üzerinden satış yapan şirketlere stopaj uygulamaya başlayacak. Yeni sistem ile e-ticaret
platformları, satıcılardan vergi kesintisi yaparak maliyeye ödeme gerçekleştirecek. Buna göre
yeni sistemde tüm şahıs şirketleri, anonim şirketler ve limited şirketlerin e-ticaret platformları
üzerinden yaptıkları satışlardan henüz belirlenmemiş bir tutarda stopaj kesintisi yapılacak ve
stopaj KDV hariç satış tutar üzerinden hesaplanacak.
Yüksek stopaj oranı, birçok işletmeyi e-ticaretten uzaklaştırabilir
E-ticaret stopajı uygulamasına gerek olmadığına yönelik çabaların, kanun hazırlık çalışmaları
sürecinde sonuç vermediğini söyleyen Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD)
Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emre Ekmekçi, mevcut düzenlemede e-ticaret ekosistemi
açısından en kritik hususun tevkifat oranı olduğunu ve bu oranın yüzde 1’in altında, yüzde
0,1-0,5 aralığında olması gerektiğini vurguladı. Elektronik kategoriler başta olmak üzere
birçok kategoride satıcı marjlarının yüzde 1-2 civarında olduğunu belirten Ekmekçi’ye göre
yüksek stopaj oranı, birçok işletmenin e-ticaretten uzaklaşmasına neden olacak, e-ticaret dışı
kanalların haksız bir rekabet üstünlüğü elde etmesine yol açacak. Bu da tümüyle kayıt içinde
olan bir e-ticaret alanının küçülmesine neden olacak.
E-ticarete tevkifat yükümlülüğünün Hindistan’daki binde 1’lik kesinti dışında örneği
yok
E-ticaret ekosisteminin fiyat rekabetinin yoğun olduğu bir platform olduğuna dikkat çeken
Ekmekçi, sözlerine şöyle devam etti: “Satıcıların, vergi konusu farklılaşsa da KDV
uygulamasına benzer bir şekilde, tevkifat miktarını satış fiyatlarına yansıtması büyük ölçüde
muhtemel görülüyor. Bu durum, özellikle kâr marjının ve platform komisyonlarının düşük
olduğu cep telefonu, kahverengi veya beyaz eşya gibi ürünlerin bulunduğu elektronik ve ev
aletleri kategorisinde daha belirginleşecek. Tevkifat oranının yüzde 1’in üzerinde
belirlenmesi, yansıtma eğilimini daha da artıran bir faktör olacak. Uluslararası uygulamalara
bakıldığında, e-ticarete tevkifat yükümlülüğü getirilmesi son derece nadir bir uygulamadır. Bu
uygulamanın yürürlüğe girdiği yerlerde yaşanan sorunlar nedeniyle bu uygulamadan
vazgeçildiği veya oranların çok düşük belirlendiğini görüyoruz. Nitekim Hindistan’da yüzde 1
2
ile başlanan e-ticarete vergi kesintisi uygulamasında, stopaj oranı Ekim 2024 itibariyle yüzde
0,1’e indirildi.”
Ticaret kayıt dışı alanlara kayabilir
Bu durumunun geleneksel perakendeciliği baskılayan e-ticaret ekosisteminde fiyatların genel
olarak yükselmesine bağlı olarak fiziksel perakende fiyatlarının da yükselmesine dolayısıyla
enflasyona sebebiyet vereceğini belirten Ekmekçi, böylece kayıtlı bir ekosistem olan e-ticaret
ekosisteminin fiziksel perakendeye karşı dezavantajlı duruma gelebileceğine ve ticaretin
kayıt dışı alanlara kayma riskine sebep olabileceğinin altını çizdi. Ekmekçi diğer olası riskleri
ise şöyle sıraladı:
● Yüksek stopaj oranı, gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerindeki vergi iade
taleplerini artırabilir,
● Mükellef ve idare açısından ilave prosedürel zorluklar yaratabilir,
● E-ticaret ekosisteminde muhasebesel operasyon karmaşıklığa ve e-ticaretin satıcılar
açısından sade ve kolay yapısından uzaklaşmasına neden olabilir,
● Finansal işlemler alanında daha yetenekli olan büyük satıcıların, finansal
operasyonlarını küçük işletmelere nazaran daha iyi yönetmeleri nedeniyle küçük
işletmeler rekabet dezavantajı yaşayabilir.
